فین تیوب (Finned Tube) چیست؟
فین تیوب یکی از تجهیزات کلیدی در مبدل‌های حرارتی است که برای افزایش سطح انتقال حرارت بین سیالات مختلف به‌کار می‌رود. با افزودن فین (پره) به سطح خارجی لوله، سطح تماس سیال با لوله افزایش یافته و راندمان انتقال حرارت به‌طور چشمگیری بهبود پیدا می‌کند. این ویژگی باعث شده است که فین تیوب‌ها در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاهی، غذایی، دارویی و سیستم‌های تهویه مطبوع به‌طور گسترده مورد استفاده قرار گیرند.
فین تیوب یا لوله فین‌دار (Tube Finning) یکی از پرکاربردترین لوله‌های انتقال حرارت است. فین‌ها (پره‌ها) بر روی سطح لوله ایجاد می‌شوند تا سطح تماس با سیال محیطی افزایش یابد و انتقال حرارت سریع‌تر شود.
ویرا صنعت بهسا لوله‌های فین‌دار را در انواع زیر تولید می‌کند:
فین تیوب استیل
فین تیوب مسی
تیوب فین‌دار با فین‌های اسپیرال، اکسترود و لوفین
این تنوع جنس و ساختار، امکان استفاده در انواع سیستم‌ها و شرایط محیطی را فراهم می‌کند.
مزایای استفاده از فین تیوب
افزایش سطح انتقال حرارت (تا 18 برابر بیشتر نسبت به لوله‌های صاف)
امکان طراحی فشرده‌تر و سبک‌تر مبدل‌های حرارتی
صرفه‌جویی در مصرف انرژی و مواد اولیه
کاهش حجم شارژ سیالاتی مانند مبردها
قابلیت استفاده در دماها و شرایط محیطی مختلف
بهبود راندمان کلی تجهیزات
افزایش راندمان حرارتی تجهیزات
قابلیت تولید با جنس‌های مختلف: استیل، مس، آلومینیوم
طول عمر بالا و کاهش هزینه نگهداری
امکان استفاده در فشار و دمای بالا
پشتیبانی فنی تخصصی و خدمات پس از فروش
انواع فین تیوب
1. لوله‌های فین‌دار کوتاه و متوسط (Medium-High Finned Tubes)
این نوع فین تیوب‌ها سطح انتقال حرارت بیشتری نسبت به لوله ساده ایجاد می‌کنند و برای کویل‌های فشرده و مبدل‌های پوسته و لوله به کار می‌روند. کاربردها شامل آبگرمکن‌ها، مخازن ذخیره، کندانسورها، خنک‌کننده‌های روغن و گاز و مبدل‌های ایمنی است.
2. لوله‌های فین‌دار بلند (High Finned Tubes)
دارای فین‌های بلند و نازک هستند که سطح تماس بسیار بالایی ایجاد می‌کنند (تا 18 برابر بیشتر از لوله صاف). این نوع فین تیوب برای انتقال حرارت مایعات و گازها در صنایع حرارتی، ماشین‌سازی و مهندسی صنایع مناسب است. قابلیت تولید به‌صورت مستقیم یا کویل و همچنین نسخه‌های دوفلزی (Bimetallic) وجود دارد.
3. لوله‌های فین‌دار آلومینیومی (Aluminum Finned Tubes)
سبک‌وزن
راندمان بالا در انتقال حرارت
مقاومت طبیعی در برابر خوردگی
کاهش هزینه‌های نگهداری
بهره‌وری انرژی و صرفه‌جویی اقتصادی
این نوع فین تیوب برای کاربردهایی که وزن پایین و مقاومت در برابر خوردگی اهمیت دارد، انتخابی ایده‌آل است.
4. لوله‌های فین‌دار اکسترود (Extruded Finned Tubes)
در این مدل، پوسته آلومینیومی با فشار روی لوله داخلی نورد می‌شود و فین‌ها از آلومینیوم بیرون کشیده می‌شوند. ویژگی‌ها:
حفاظت کامل از لوله در برابر خوردگی جوی
قابلیت شست‌وشوی آسان
مناسب برای دماهای تا 288°C (550°F)
جنس لوله داخلی: کربن استیل، استنلس استیل، اینکونل، اینکولوی و …
ابعاد قابل ارائه: قطر 1 تا 1.5 اینچ، ارتفاع فین 0.5 تا 0.625 اینچ، گام 8 تا 13 فین در اینچ
5. لوله‌های فین‌دار کاشته‌شده (Embedded Finned Tubes / G-Tubes)
فین آلومینیومی در شیار روی لوله کاشته شده و با غلتک محکم می‌شود.
مناسب برای دماهای بالا (تا 400°C / 750°F)
مقاوم در برابر سیکل‌های حرارتی و لرزش لوله‌ها
جنس لوله داخلی: کربن استیل، استنلس استیل، اینکونل، اینکولوی و …
ابعاد قابل ارائه: قطر 9/16 تا 2 اینچ، ارتفاع فین 0.25 تا 0.625 اینچ، گام 5 تا 13 فین در اینچ
6. لوله‌های فین‌دار سالید غیر دندانه‌دار (High Frequency Solid Finned Pipes)
فین به صورت نوار فلزی مارپیچ به دور لوله پیچیده شده و با جوش مقاومتی فرکانس بالا (HFRW) متصل می‌شود.
مناسب برای بویلرها، توربین‌های گازی، کوره‌ها و تجهیزات بازیافت حرارت
جوش مقاوم، یکنواخت و ضد خوردگی بین فلزات ناهمجنس
ابعاد قابل ارائه: طول تا 100 فوت، قطر 1 تا 8 اینچ، ارتفاع فین 0.375 تا 1.5 اینچ، ضخامت فین 0.035 تا 0.109 اینچ، گام فین 0.75 تا 7 فین در اینچ
امکان خم‌کاری طبق نیاز پروژه
کاربردهای فین تیوب
مبدل‌های حرارتی پوسته و لوله (Shell & Tube Heat Exchangers)
کندانسورها و اواپراتورها در سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع
بویلرها و سیستم‌های بازیافت حرارت
خنک‌کننده‌های روغن و گاز
صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشگاه
نیروگاه‌ها و صنایع تولید انرژی
صنایع غذایی و دارویی
جمع‌بندی
فین تیوب‌ها با تنوع طراحی و متریال، امکان استفاده در گستره وسیعی از صنایع و شرایط عملیاتی را فراهم می‌کنند. انتخاب نوع مناسب فین تیوب بستگی به دما، فشار، شرایط محیطی و نیاز پروژه دارد. شرکت ویرا صنعت بهسا (VIRA SANAT BEHSA) آماده تأمین و تولید انواع فین تیوب با بالاترین کیفیت و مطابق با استانداردهای روز دنیا می‌باشد.